Sevgili öğrencim, YKS puan hesaplama işlemi ile ilgili bilmen gereken en önemli şey, her bir testin cevaplarının ayrı ayrı değerlendirilecek olmasıdır. Dilersen, TYT ve AYT sınavlarında hangi testlerin bulunduğunu ve bu testlerde hangi derslerin sorulduğunu aşağıdaki bağlantıya tıklayarak öğrenebilirsin.

• YKS Testlerinin Kapsamı ve Soru Sayısı

YKS sınavındaki her bir test ayrı ayrı değerlendirilerek, toplamda 5 farklı puan türü hesaplanacaktır. Bu puan türleri şunlardır:

• TYT puanı
• SAY puanı (Sayısal puanı)
• EA puanı (Eşit ağırlık puanı)
• SÖZ puanı (Sözel puanı)
• DİL puanı (Dil puanı)

YKS Ham Puanları

Sevgili öğrencim, yukarıda verdiğim puan türlerinin hesaplanması için ÖSYM, puan türüne ait testte küçük de olsa bir ham puan barajı uygulamaktadır. Yani, bir testi boş bırakırsan, ÖSYM o testten gelen puan türünü hesaplamayacaktır. Birazdan bu barajların, her bir puan türü için kaç olduğunu vereceğim. Önce ham puan hakkında bilgi verelim.

Ham Puan Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Ham puan, en kısa tabiriyle senin herhangi bir testteki netindir. Ham puan hesaplanırken, bir testteki doğru sayından yanlış sayının dörtte biri çıkarılır. Elde ettiğin sonuç senin ham puanındır yani o testten çıkardığın nettir.

HAM PUAN = Doğru Cevap Saysı – (Yanlış Cevap Sayısı / 4 )

Ham puan hesabından da anlayacağın gibi, YKS sınavında 4 yanlış 1 doğruyu götürmektedir.

TYT Puanının Hesaplanması İçin Gerekli Ham Puan

Sevgili öğrencim, TYT puanının hesaplanması için,

• TYT sınavındaki Türkçe Testi veya Temel Matematik Testi‘nin herhangi birinden en az 0,5 ham puan alman gerekir, yani en az 0.5 net çıkarman gerekir.

SAY Puanının Hesaplanması İçin Gerekli Ham Puan

Sevgili öğrencim, SAY yani sayısal puanının hesaplanması için,

• TYT puanın hesaplanmış olması,
• AYT sınavındaki Matematik Testi veya Fen Bilimleri Testi‘nin herhangi birinden en az 0,5 ham puan alman gerekir, yani en az 0.5 net çıkarman gerekir.

EA Puanının Hesaplanması İçin Gerekli Ham Puan

Sevgili öğrencim, EA yani eşit ağırlık puanının hesaplanması için,

• TYT puanın hesaplanmış olması,
• AYT sınavındaki Matematik Testi veya Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Testi‘nin herhangi birinden en az 0,5 ham puan alman gerekir, yani en az 0.5 net çıkarman gerekir.

SÖZ Puanının Hesaplanması İçin Gerekli Ham Puan

Sevgili öğrencim, SÖZ yani sözel puanının hesaplanması için,

• TYT puanın hesaplanmış olması,
• AYT sınavındaki Sosyal Bilimler-2 Testi veya Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Testi‘nin herhangi birinden en az 0,5 ham puan alman gerekir, yani en az 0.5 net çıkarman gerekir.

DİL Puanının Hesaplanması İçin Gerekli Ham Puan

Sevgili öğrencim, DİL yani yabancı dil puanının hesaplanması için,

• TYT puanın hesaplanmış olması,
• AYT sınavındaki Yabancı Dil Testi‘inden en az 0,5 ham puan alman gerekir, yani en az 0.5 net çıkarman gerekir.

YKS Puanlarının Hesaplanması

TYT, AYT ve YDT sınavlarındaki her bir test için, aşağıdaki kurallar uygulanır ve sonucunda kesinleşmiş TYT, SAY, EA, SÖZ ve DİL puanları ortaya çıkar.

Ortalama ve Standart Sapma

Sınava giren son sınıf öğrencilerinin ilgili tesetten aldıkları ham puanlara bakılarak bir test ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

Standart Sapma

Sevgili öğrencim, “standart sapma” için kısaca şöyle diyebilirim: Standart sapma sayesinde zor soruları çözen veya neti ortalamadan daha çok adayların puanı artmaktadır. Bir nevi, başarılı öğrencileri ayrıştırma mekanizmasıdır diyebilirim.

Standart Puanlar

Bir teste ait, ortalama ve standart sapmalar hesaplandıktan sonra, tüm adaylar için ortalaması 50, standart sapması 10 olan standart puanlar hesaplanır.

İptal Edilen Soruların Durumu

Sınavdan sonra ÖSYM Başkanlığı veya yargı mercileri tarafından iptaline karar verilen sorular değerlendirme dışı bırakılarak, geçerli sorular için yukarıda bahsettiğimiz hesaplar yeniden yapılacaktır.

TYT Puanının Hesaplanması

TYT’de hesaplanan standart puanlar ve TYT sınavındaki testlerin ağırlıkları kullanılarak adayların ağırlıklı puanları (A-TYT) hesaplanacaktır.

A-TYT puanının hesaplanabilmesi için adayların Temel Matematik Testi veya Türkçe Testinden en az 0,5 veya daha fazla ham puan almış olmaları gerekmektedir. Yalnızca bu koşulları sağlayan adaylar için A-TYT puanı hesaplanacaktır.

A-TYT puanı kendi içinde en küçüğü 100, en büyüğü 500 olan puanlara dönüştürülerek TYT puanı oluşturulacaktır. TYT barajını aşıp aşmadığına bakmak için kullanılan puan bu puandır.

TYT Sınavında Baraj Nasıl Aşılır? 150 Puan Nasıl Alınır?

A-TYT puanı TYT puanına dönüştürülürken Temel Matematik ve Türkçe testlerinin her birinden 5 ham puan, diğer testlerin her birinden 2,5 ham puan alan adayların 150 TYT puanı almaları sağlanacaktır. Yani toplamda 15 net çıkaran bir öğrenci TYT sınavından 150 alacaktır, yani tercih barajını aşacaktır.

SAY, EA, SÖZ ve DİL Puanlarının Hesaplanması

AYT ve YDT’de hesaplanan standart puanlar ve testlerin yüzde ağırlıkları kullanılarak adayların ağırlıklı puanları (A-SAY, A-SÖZ, A-EA, A-DİL) hesaplanır.

Ağırlıklı puanların hesaplanabilmesi için, biraz önce bahsettiğimiz gibi, adayların ilgili testlerin en az birinden 0,5 veya daha fazla ham puan almış olmaları gerekmektedir. Yalnızca bu koşulları sağlayan adaylar için ağırlıklı puanlar hesaplanacaktır.

TYT puanı olmayan, TYT puanı hesaplanmayan veya TYT puanı 150’nin altında olan adayların, AYT ve/veya YDT’ye girmiş olsalar da SAY, SÖZ, EA, DİL puanları hesaplanmayacaktır.

A-SAY, A-SÖZ, A-EA, A-DİL (ağırlıklı puanlar) puanlarının her biri kendi içinde en küçüğü 100, en büyüğü 500 olan puanlara dönüştürülerek SAY, SÖZ, EA, DİL puanları oluşturulacaktır. SAY, EA, SÖZ ve DİL barajını aşıp aşmadığına bakmak için kullanılan puanlar bu puanlardır.

Ağırlıklı puanlar, SAY, SÖZ, EA, DİL puanlarına dönüştürülürken ilgili testlerin her birinden soru sayısının %20’si oranında ham puan alan adayların 180 SAY, SÖZ, EA, DİL puanı almaları sağlanacaktır. Yani;

• 180 SAY puanı için: En az 150 TYT puanı ve 8 Matematik, 8 Fen Bilimleri neti yeterlidir.
• 180 EA puanı için: En az 150 TYT puanı ve 8 Matematik, 8 Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 neti yeterlidir.
• 180 SÖZ puanı için: En az 150 TYT puanı ve 8 Sosyal Bilimler-2, 8 Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 neti yeterlidir.
• 180 DİL puanı için: En az 150 TYT puanı ve 16 Yabancı Dil neti yeterlidir.

Bir Önceki Yıl Alınan TYT Puanının Etkisi

ÖSYM YKS Klavuzunda, önceki yıl TYT sınavına giren adaylar için şöyle diyor:

Bir önceki yıl yapılan TYT sınavı puanı 200 ve üzeri olan adayların, TYT nihai sınav puanlarının belirlenmesi ve bütün adayların TYT nihai başarı sıralarının oluşmasında aşağıdaki yol izlenecektir:

1. Bir önceki yıl yapılan TYT sınavı puanı 200 ve üzeri olan adayların, sınavdaki başarı sıraları dikkate alınarak yüzdelik dilim değerleri hesaplanacaktır. Bu sene girdiği TYT sınav puanı 200 ve üzeri olan adayların başarı sıraları dikkate alınarak yüzdelik dilim değerleri aynı şekilde hesaplanacaktır.
2. Önceki yıl aldığı TYT sınavı puanı 200 ve üzeri olan adayların yüzdelik dilimdeğerleri referans alınarak, bu yılki TYT’de bu yüzdelik dilimdeğerlerine karşılık gelen 200-500 puan aralığındaki puanlara dönüştürülecektir. Bu puan,“Dönüştürülmüş Puan”olarak adlandırılacaktır. Dönüştürülmüş Puanlar, 200-500 puan aralığında olmak üzere, adayların önceki yıl aldığı TYT sınav puanlarından daha yüksek veya daha düşük olabilecektir.
3. Hem önceki TYT sınavına girerek Dönüştürülmüş Puanı olan, hem de bu yıl TYT sınav puanı bulunan bir adayın yüksek olan puanı, adayın TYT nihai Sınav Puanı olacaktır.
4. Önceki TYT sınav puanı 200 ve üzeri olup bu yılki TYT sınav puanı olmayan bir adayın Dönüştürülmüş Puanı, adayın bu yılki TYT nihai Sınav Puanı olacaktır.
5. Bütün adayların başarı sıraları, bu yıl yapılan TYT nihai Sınav Puanı kullanılarak belirlenecektir.

Yüzdelik Dilimin Hesaplanması

Adayın her hangi bir testteki başarı sırasının, aynı testte barajı aşan aday sayısına oranının 100 ile çarpılmasıyla elde edilen sayısal değer, adayın “yüzdelik dilim değeri” olarak adlandırılır. Bu hesaplama her bir test için ayrı ayrı yapılır.

Herhangi bir test için yüzdelik dilimin formülü şu şekildedir:

YÜZDELİK DİLİM = Senin başarı sıran x 100 / Testten barajı aşan aday sayısı

YKS Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP)

YKS sınavında barajı aşan bütün adayların yerleştirme puanları hesaplanırken, 60 ile 30 arasında Ortaöğretim Başarı Puanı eklenir. Ortaöğretim Başarı Puanı eklendikten sonra adayların yerleştirme puanları ortaya çıkar. OBP ve yerleştirme puanları hakkında bilmen gereken herşey aşağıdaki yazıda var.

• YKS Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) Hakkında Herşey

YKS Yerleştirme Puanları

YKS puanları hesaplandıktan sonra, bu puanlara Ortaöğretim Başarı Puanlarından ve ek puanlardan gelen puanlar eklenir. Bu eklemeler yapıldıktan sonra adayların yerleştirme puanları ortaya çıkar.

Yerleştirme puanları hakkında detalı bilgi için aşağıdaki bağlantıyı tıklamalısın.

• YKS Yerleştirme Puanı Hakkında Herşey

YKS Ek Puanları

YKS sınavında yerleştirme puanları hesaplanırken, ortaöğretimin bazı dallarından mezun olan adaylara 15 ile 30 arası ek puan verilir. Bu ek puanı kimlerin alabildiğini, nasıl hesaplandığını ve dahasını merak ediyorsan aşağıdaki bağlantıya tıklamalısın.

• YKS Ek Puanları Hakkında Bilinmesi Gereken Herşey