Sevgili öğrencim, “Kimya Her Yerde” Kimya 10 dersinin 4. ve sonuncu ünitesidir. Bu ünite bir TYT konusudur.
Kimya Her Yerde ünitesinden, TYT sınavında, her sene ortalama 1 tane soru çıkmaktadır.
Ünitenin Bölümleri
- Yaygın Günlük Hayat Kimyasalları
- Gıdalar
Bu Üniteyi Anlamak İçin Bilmen Gerekenler
Ünitenin Anahtar Kavramları
- Ağartıcı
- Apolar Grup
- Mer/monomer/polimer
- Polar Uç
- Yüzey Aktif Madde
- Hijyen
- Organik Gıda
- Geri Dönüşüm
Ünitenin Kazanımları
Kimya Her Yerde ünitesinin sınırları ve bilmeniz gereken konular şunlardır:
1. Yaygın Günlük Hayat Kimyasalları
- Temizlik maddelerinin özelliklerini açıklar.
- Yapısal ayrıntılara girmeden sabun ve deterjan aktif maddelerinin kirleri nasıl temizlediği belirtilir.
- Kişisel temizlikte kullanılan temizlik maddelerinin (şampuan, diş macunu, katı sabun, sıvı sabun) fayda ve zararları vurgulanır.
- Hijyen amacıyla kullanılan temizlik maddeleri (çamaşır suyu, kireç kaymağı) tanıtılır.
- Yaygın polimerlerin kullanım alanlarına örnekler verir.
- Polimerleşme olayı açıklanarak -mer, monomer ve polimer kavramları üzerinde durulur.
- Kauçuk, polietilen (PE), polietilen teraftalat (PET), kevlar, polivinil klorür (PVC), politetraflor eten (TEFLON) ve polistirenin (PS) yapısal ayrıntılarına girilmeden başlıca kullanım alanlarına değinilir.
- Polimerlerin farklı alanlarda kullanımlarına ilişkin olumlu ve olumsuz özellikleri vurgulanır.
- İçerisinde polimer malzeme kullanılan oyuncak ve tekstil ürünlerinin zararlarına değinilir.
- Polimer, kâğıt, cam ve metal malzemelerin geri dönüşümünün ülke ekonomisine katkısını açıklar.
- Kozmetik malzemelerin içerebileceği zararlı kimyasalları açıklar.
- Kişisel bakım ve estetik amacıyla kullanılan parfüm, saç boyası, kalıcı dövme boyası ve jöle üzerinde durulur.
- İlaçların farklı formlarda kullanılmasının nedenlerini açıklar.
- Piyasadaki ilaç formlarının (hap, şurup, iğne, merhem) temel özelliklerine değinilir.
- Yanlış ve gereksiz ilaç kullanımının insan sağlığına, ülke ekonomisine ve çevreye verdiği zararlar vurgulanır.
2. Gıdalar
- Hazır gıdaları seçerken ve tüketirken dikkat edilmesi gereken hususları açıklar.
- Hazır gıdaların doğal gıdalardan başlıca farklarına (koruyucular, renklendiriciler, emülsiyonlaştırıcılar, tatlandırıcılar, pastörizasyon, UHT sütün işlenmesi) değinilir.
- Hazır gıda etiketlerindeki üretim ve son kullanım tarihlerinin önemi vurgulanır.
- Koruyucular, renklendiriciler ve yapay tatlandırıcıların kullanılmasının sağlık üzerindeki etkilerine değinilir.
- Günlük tüketim maddelerindeki katkı maddesi içeriği ve katkı maddesi kodlarına ilişkin okuma parçası verilir.
- Yenilebilir yağ türlerini sınıflandırır.
- Yağ türlerinden katı (tereyağı, margarin) ve sıvı (zeytin yağı, ayçiçek yağı, mısır özü yağı, fındık yağı) yağlara değinilir.
- Yağ endüstrisinde kullanılan sızma, rafine, riviera ve vinterize kavramları açıklanır.
- Yenilebilir yağların yanlış kullanımının sağlık üzerindeki etkileri vurgulanır.