BU DERSİN BAŞLIKLARI
WordPress sitelerine içerik eklemenin yolu yönetim panelini kullanmaktır. Bir WordPress sitesine, yönetim paneli yardımı ile, farklı türlerde içerikler ekleyebiliriz. Her içerik tipini, diğerlerinden farklı bir menü kullanarak ekler veya düzenleriz.
WordPress, sitemizde bulunan içerikleri türlere ayırmıştır. Biz bunlara içerik tipleri (post types) diyoruz. İçerik tiplerine hakim olmak, her tema tasarımcısı için çok önemlidir çünkü; temamızın sayfalarını oluşturan, şablon dosyalarını, içerik tiplerini düşünerek hazırlarız.
WordPress, ekrandaki sayfa için hangi şablonu kullanacağına, sayfadaki içeriğin tipine bakarak karar verir. Bu yüzden, içerik tiplerini anlamakta veya tanımakta yaşayacağımız bir zorluk, bütün tema tasarımımıza yansıyacaktır. Bu yüzden bu başlığı anlamak, bir WordPress teması yapabilmek için çok önemlidir.
WordPress, beş farklı içerik tipi oluşturabileceğimiz bir yönetim paneli ile birlikte gelir. Bu içerik tiplerine “Post Types” denir.
WordPress, içeriklerinizi, veritabanındaki “wp_posts
” adlı tabloda barındırır. Bu tabloda, kayıtlı içerikler için bir “post_type
” kolonu bulunur ve bu kolon oluşturduğunuz içeriğin tipini kaydeder.
WordPress kurulumu ile gelen, beş farklı içerik tipinin yanında, siz de kendinize özel içerik tipleri ekleyebilir ve bu içerik tipleri için özel şablonlar hazırlayabilirsiniz.
Daha önce Şablon (Template) Dosyaları adlı yazımızda, farklı içerik tipleri için farklı şablon dosyaları kullanıldığını, açık bir şekilde ifade etmiştik. Şablon dosyası hazırlamaktaki en temel amaç, sitemizde yayınlanacak her bir içerik için, o içeriğe uygun gördüğümüz bir şablon/tasarım hazırlayabilmektir. WordPress, sitemize koyacağımız içerikleri faklı türlere ayırarak aslında bizim elimizi güçlendirmekte ve temamızın her içerik için özel bir şablona/tasarıma sahip olabilmesini sağlamaktadır.
Varsayılan İçerik Tipleri (Post Types)
WordPress kurulumuyla birlikte gelen, beş farklı içerik tipi olduğunu söylemiştik. Bu içerik tipleri şunlardır:
- Yazı (Post)
- Sayfa (Page)
- Ortam dosyası (Attachment)
- Sürüm (Revision)
- Dolaşım Menüsü (Navigation Menu)
Gelin bu içerik tiplerini yakından tanıyalım:
1. Yazı (Post)
Yönetim panelinde, Yazılar->Yeni ekle menüsü ile oluşturduğumuz içeriklerdir. WordPress, veritabanına, bu içerik tipini “post” olarak kaydeder. (post_type: ‘post’
)
Yazılar, blog içeriği oluşturmak için kullanılır. Yazıların temel özellikleri şunlardır:
- Yayınlanma tarihine göre, yeniden eskiye doğru sıralanırlar.
- Her yazının bir tarihi ve zaman mührü olur.
- Kategoriler, etiketler veya özel sınıflandırmalar kullanılarak gruplara ayrılabilirler.
- Beslemeler (feeds) oluşturmak için kullanılırlar.
Yazılar için kullanılabilecek şablon dosyaları şunlardır:
Tek yazılar için kullanılabilecek şablon dosyaları:
$ozel-sablonum.php
(Seçiliyse)single-post-{link-adi}.php
single-post.php
single.php
Yazı arşivleri için kullanılabilecek şablon dosyaları:
category.php
ve bütün türevleritag.php
ve bütün türevleritaxonomy.php
ve bütün türevleriarchive.php
ve bütün türevleriauthor.php
ve bütün türevleridate.php
ve bütün türevlerisearch.php
home.php
index.php
Bunlara ek olarak, isterseniz yazılarınızı, front-page.php
şablonunuza da dahil edebilirsiniz.
2. Sayfa (Page)
Yönetim panelinde, Sayfalar->Yeni ekle menüsü ile oluşturduğumuz içeriklerdir. WordPress, veritabanına, bu içerik tipini “page” olarak kaydeder. (post_type : ‘page’
)
Sayfalar sabit içerik türleridir. Sayfalar, normal blog akışı/beslemesi içinde yer almazlar. Temel özellikleri şunlardır:
- Zamandan bağımsız ve bir zaman damgası içermeyen içeriklerdir.
- Kategori, etiket gibi sınıflandırmaları olmaz.
- Temanızda, sayfa türü içerikleriniz için şablonlar oluşturabilir ve yönetim panelinizde, bir sayfa yazarken bu şablonlardan istediğinizi seçebilirsiniz.
- Sayfalar, kendi aralarında hiyerarşik bir yapı oluşturabilir. Bir sayfayı diğer bir sayfa için ebeveyn ve yavru sayfa olarak düzenleyebilirsiniz.
Sayfaları biçimlendirmek için kullanılabilecek şablon dosyaları şunlardır:
$ozel-sablonum.php
(Seçiliyse)page-{sayfanin-link-adi}.php
page-{sayfanin-id-degeri}.php
page.php
singular.php
index.php
Ayrıca, oluşturduğunuz bir sayfayı, ana sayfa olarak seçerseniz, bu sayfa front-page.php
şablonu ile gösterilecektir.
Yine bunun gibi, sayfalar da, site içi arama sonuçlarında yer alabildikleri için, search.php
şablonu da sayfalar için kullanılabilen bir şablon olarak düşünülebilir.
3. Ortam Dosyası (Attachment)
Yönetim panelinde, Ortam->Yeni ekle sayfasından veya WordPress editörü ile içerik oluştururken yüklediğimiz; resim dosyası, video dosyası, ses dosyası, pdf dosyası … gibi dosyalardır. WordPress, veritabanına, bu içeriklerin tipini “attachment” olarak kaydeder. (post_type : ‘attachment’
)
Ortam dosyaları, içeriğinize dahil ettiğiniz resim ve video gibi dosyalardır. Bu dosyalar, ilgili dosyalara bağlantı vermek için de kullanılabilir. Ortam dosyalarının temel özellikleri şunlardır:
- Bu dosyalar, isim ve tanım gibi bilgiler içerirler.
- Resim dosyaları için meta datalar, wp_postmeta tablosunda barındırılır. (Meta dataları; resim boyutu, lokasyon, yazılara ait küçük resimler gibi bilgilerdir.)
Ortam dosyalarını biçimlendirmek için kullanılabilecek şablon dosyaları şunlardır:
MIME_type.php
attachment.php
single-attachment.php
single.php
singular.php
index.php
4. Sürüm (Revision)
Kaydettiğimiz bir yazı veya sayfayı, daha sonra bir değişiklik yapıp tekrar kaydedersek bir sürüm oluşturmuş oluruz. Başka bir ifadeyle, sayfa ve yazılarımızın eski versiyonları birer sürümdür. WordPress, veritabanına, bu içerik tipini “revision” olarak kaydeder. (post_type : ‘revision’
)
Yönetim panelinde, Görünüm->Menüler sayfasında oluşturduğumuz içeriklerdir. WordPress, veritabanına, bu içerik tipini “nav_menu_item” olarak kaydeder. (post_type : ‘nav_menu_item’
)
Temanız veya eklentiniz, yukarıda bahsedilen temel içerik tiplerinde değişiklikler yapabilir veya bu içerik tiplerini silebilir. Fakat, başkaları tarafından da kullanılmasını istediğiniz bir tema ya da eklentide WordPress’in standart özellikleriyle oynamanız önerilmez.
Dolaşım menüleri hakkında daha detaylı bilgi için, Menüler (Navigation Menus) adlı dersimizi okuyabilirsiniz.
Bir tema geliştiricisinin, en çok kullanacağı içerik tipleri; yazılar, sayfalar, ortam dosyaları ve özel yazı tipleri olacaktır.
Özel Yazı Tipleri (Custom Post Type)
Çok sayıda ve çeşitte içeriğiniz varsa, yazılar ve sayfalar ile yetinmek istemiyorsanız veya bu içerik tipleri ihtiyacınızı görmüyorsa, WordPress, bunlardan başka, istediğiniz kadar özel yazı tipi (özel içerik tipi de denebilir) oluşturmanıza izin verir.
Özel yazı tipleri, register_post_type() fonksiyonu ile oluşturulur ve isimlendirilir. Özel yazı tiplerini, tema dosyalarınızda da oluşturabilirsiniz (temanızın functions.php
dosyası gibi), bir eklenti yardımı ile de oluşturabilirsiniz. Tema dosyalarınızda oluşturulan özel yazı tipleri, temanızı değiştirdiğinizde kullanım dışı kalacaktır, fakat bir eklenti yardımı ile oluşturduğunuz özel yazı tipleri, kullanıcılarınız, başka bir tema kullanmaya karar verse bile kullanılmaya devam edilebilecektir.
Özel yazı tipi eklemek demek, bir anlamda, kendinize özel olarak, yazılara ya da sayfalara benzeyen, isimini kitaplar, filmler… gibi sizin koyduğunuz bir yazı tipi oluşturmak demektir.
Özel bir yazı tipi oluşturduğunuzda, yönetim panelinizde, Yazılar veya Sayfalar gibi bir ana menü oluşur. Mesela, “Kitaplar” adında bir yazı tipi oluşturduk diyelim. Bu durumda, yönetim panelimizde, Kitaplar adında bir ana menü ve bu menünün, Yeni ekle adında bir alt menüsü oluşur. Oluşan bu Yeni ekle sayfasına giderek, tıpkı yazı veya sayfa ekler gibi, sitemize, bu yazı tipine ait içerikler ekleriz.
Özel bir yazı tipindeki bir içeriği tek başına sergilemek için kullanılabilecek şablon dosyaları şunlardır:
$ozel-sablonum.php
single-{icerik-tipi-adi}-{yazinin-link-adi}.php
single-{icerik-tipi-adi}.php
single.php
singular.php
Özel bir yazı tipindeki içeriklere ait arşivi sergilemek için kullanılabilecek şablon dosyaları şunlardır:
archive-{icerik-tipi-adi}.php
archive.php
search.php
index.php
Bu dosyalara ek olarak, özel bir yazı tipini, ona özel bir döngü kurarak, istediğiniz şablon dosyasında da gösterebilirsiniz.
Daha detaylı bilgi sahibi olmak için,”özel yazı tipleri için şablon dosyaları” adlı dersimizi okuyabilirsiniz.
Bütün yazı tipleri için şablon dosyası hazırlamayı, yazı dizimizin 3. Örneklerle Şablon Dosyaları bölümünde ele aldık.
2 yorum “2.3 İçerik Tipleri (Post Types)”