Organik Bileşikler 8. Bölüm

Organik Bileşikler – 8. Bölüm

Dersin Özellikleri:

  • Seviye: Hiç Bilmeyenler İçin
  • Süre: 40 dakika
  • Gerekli Bilgiler:
    • Organik Bileşikler – 1., 2., 3., 4., 5., 6. ve 7. Bölüm
  • Öğretmen:
    • Gökalp AY

Anlatılacak Başlıklar*:

  • Karbonil Bileşikleri
    • Ketonlar
      • Ketonların Adlandırılması
      • Ketonların Fiziksel Özellikleri
      • Ketonların Kimyasal Özellikleri
      • Aseton

* Konu anlatımı, örneklerle zenginleştirilmiştir.

Karbonil Bileşikleri (Aldehit ve Ketonlar)

Karbonil Grubu
Karbonil
  • Karbonil grubu içeren bileşiklere karbonil bileşikleri denir.
    • Fonksiyonel grubu karbonil grubu olan bileşikler; aldehit ve ketonlardır.
  • Aldehitlerde, karbonil grubuna en az bir tane H atomu da bağlıdır.
  • Ketonlarda, karbonil gurubuna alkil grupları bağlanmıştır.
  • Genel formülleri, CnH2nO‘dur.
  • Karbonil grubunun sadece bir tarafında alkil grubu bağlandığında açil grubu adını alır.
Aldehit ve Ketonlar

Ketonların Adlandırılması

  • IUPAC Adlandırmasında:
    1. Karbonil grubunu içeren en uzun karbon zinciri, ana zincir olarak seçilir.
    2. Gövde; karbonile yakın taraftan başlanarak numaralandırılır.
      • Bağlı grupların yerleri ve sayıları belirtilir.
    3. Önce dallar okunur, sonra karbonil grubunun numarası belirtilerek ana zincire karşılık gelen alkanın sonuna “-on” son eki getirilir.
  • Yaygın Adlandırmada:
    • Karbonil gurubuna bağlı olan alkil gruplarının adı, alfabetik sıraya göre söylenir ve sonuna “koton” ifadesi eklenir.
Ketonların Adlandırılması

Ketonların Adlandırılması

Birden fazla karbonil grubu içeren ketonlar şöyle adlandırılır:

Ketonların Adlandırılması

Ketonların Adlandırılması

Ketonların Adlandırılması

Ketonların Fiziksel Özellikleri

  • Ketonların en küçük üyesi 3 karbonludur: aseton – C3H6O
  • Karbonil grubuna aynı alkil grupları bağlanınca basit (simetrik) keton, farklı alkil grupları bağlanınca karışık (asimetrik) keton oluşur.
  • Ketonlar, karbonil gurubundaki oksijen atomundan dolayı polar yapılı bileşiklerdir.
    • Suda çözünürler.
    • Karbon sayısı azaldıkça sudaki çözünürlükleri artar.
  • Hidrojen bağı kuramazlar.
    • Bu yüzden karbon sayıları eşit olan alkol ve karboksilli asitlerden daha düşük kaynama noktaları vardır.

Ketonların Kimyasal Özellikleri

  • Ketonların indirgenmesinden ikincil alkoller elde edilir:
    Ketonların İndirgenmesi
  • Bu tepkimenin tam tersi de doğrudur:
    • İkincil alkollerin yükseltgenmesi ile de ketonlar oluşur.
  • Ketonlar, yükseltgenme tepkimesi vermezler.
  • Alkinlere su katılırsa bir keton oluşur.
    • İstisna: Asetilene su katılırsa asetaldehit oluşur.

Ketonların Kimyasal Özellikleri

Örnek:

Organik-Bileşikler-Fonksiyonel-Gruplar-Ketonları-Aseton-Soru-Çözümü-3

Ketonların Kimyasal Özellikleri

Örnek:

Organik-Bileşikler-Fonksiyonel-Gruplar-Ketonları-Aseton-Soru-Çözümü-2

Ketonların Kimyasal Özellikleri

Karbon sayıları eşit bir aldehit ile bir keton molekülü, birbirinin fonksiyonel grup izomeridir.

Organik-Bileşikler-Fonksiyonel-Gruplar-Ketonlar-Fonksiyonel-Grup-İzomer

Aseton

  • Ketonların ilk üyesidir.
  • Renksiz, kendine has kokusu olan bir sıvıdır.
  • Suyla homojen karışım oluşturur.
  • Uçuculuğu yüksek bir maddedir.
  • Kanda eser miktarda, diyabet hastalarının idrarında ise fazla miktarda bulunur.
  • İyi bir çözücü olan aseton halk arasında oje çözücü olarak bilinir.
    • Ayrıca yağ, mum, reçine, kauçuk, plastik, lak, vernik vb. maddeler için de çözücü olarak kullanılır.
Organik-Bileşikler-Fonksiyonel-Gruplar-Ketonları-Aseton

Aseton

Örnek:

Organik-Bileşikler-Fonksiyonel-Gruplar-Ketonları-Aseton-Soru-Çözümü




SON

Bu ders burada biter 🙁


sitecenneti.com/kimya ve derscenneti.com
işbirliği ile….