İçindekiler
- 2. Bölüm: Karbonil Bileşikleri – KETONLAR
- Karbonil Bileşikleri – KETONLAR
- Karbonil Grubu
- Bazı keton bileşikleri:
- Ketonların Sistematik Adlandırılması
- Ketonların Yaygın Adları
- Ketonların Adlandırılması
- Ketonların Fiziksel Özellikleri
- Ketonların Eldesi
- Ketonların Kimyasal Özellikleri
- Ketonların Kimyasal Özellikleri
- Örnek:
- Örnek:
- Aseton (C3H6O)
- Örnek:
2. Bölüm: Karbonil Bileşikleri – KETONLAR
Dersin Özellikleri:
- Seviye: Hiç Bilmeyenler İçin
- Süre: 40 dakika
- Gerekli Bilgiler:
- Aldehitler
- Öğretmen:
- Muzaffer KAYA
Anlatılacak Başlıklar*:
- Karbonil Bileşikleri
- Ketonlar
- Ketonların Adlandırılması
- Ketonların Fiziksel Özellikleri
- Ketonların Kimyasal Özellikleri
- Aseton
- Ketonlar
* Konu anlatımı, örneklerle zenginleştirilmiştir.
Karbonil Bileşikleri – KETONLAR
Karbonil Grubu
- Aldehitler ve ketonlar karbonil grubu bileşikleridir.
- Ketonlarda, karbonil grubunun her iki tarafına da birer alkil grubu bağlıdır.
- En küçük keton 3 karbonludur.
- Genel formülleri, CnH2nO‘dur.
Bazı keton bileşikleri:
Ketonların Sistematik Adlandırılması
- IUPAC Adlandırmasında:
- Karbonil grubunu içeren en uzun karbon zinciri, ana zincir olarak seçilir.
- Gövde; karbonilden başlanarak numaralandırılır.
- Gövde “alkan + on” şeklinde okunur.
- Karbonil grubunun numarası:
- gövdenin isminden önce söylenir.
- 3 ve 4 karbonlu gövdelerde söylenmez.
- Karbonil grubunun numarası:
Ketonların Yaygın Adları
- Yaygın Adlandırmada:
- Karbonil gurubuna bağlı olan alkil gruplarının adı, alfabetik sıraya göre söylenir ve sonuna “koton” ifadesi eklenir.
“alkil + alkil + keton“
Ketonların Adlandırılması
- Birden fazla karbonil grubu içeren ketonlar şöyle adlandırılır:
Ketonların Fiziksel Özellikleri
- Ketonların en küçük üyesi 3 karbonludur: aseton – C3H6O
- Karbonil grubuna aynı alkil grupları bağlanınca basit (simetrik) keton, farklı alkil grupları bağlanınca karışık (asimetrik) keton oluşur.
- Ketonlar, karbonil gurubundaki oksijen atomundan dolayı polar yapılı bileşiklerdir.
- Suda çözünürler.
- Karbon sayısı azaldıkça sudaki çözünürlükleri artar.
- Hidrojen bağı kuramazlar.
- Bu yüzden karbon sayıları eşit olan alkol ve karboksilli asitlerden daha düşük kaynama noktaları vardır.
Ketonların Eldesi
- Sekonder alkollerin bir basamak yükseltgenmesi ile ketonlar oluşur.
- Asetilenden dışındaki alkinlere su katılırsa ketonlar oluşur.
- Asetilene su katıldığında asetaldehit oluşur.
Ketonların Kimyasal Özellikleri
- Yanarlar.
- Ketonların indirgenmesinden ikincil alkoller elde edilir:
- Ketonlar, yükseltgenme tepkimesi vermezler.
- Alkinlere su katılırsa bir keton oluşur.
- İstisna: Asetilene su katılırsa asetaldehit oluşur.
Ketonların Kimyasal Özellikleri
- Karbon sayıları eşit bir aldehit ile bir keton molekülü, birbirinin fonksiyonel grup izomeridir.
Örnek:
Örnek:
Aseton (C3H6O)
- Ketonların ilk üyesidir.
- Renksiz, kendine has kokusu olan bir sıvıdır.
- Suyla homojen karışım oluşturur.
- Uçuculuğu yüksek bir maddedir.
- Kanda eser miktarda, diyabet hastalarının idrarında ise fazla miktarda bulunur.
- İyi bir çözücü olan aseton halk arasında oje çözücü olarak bilinir.
- Ayrıca yağ, mum, reçine, kauçuk, plastik, lak, vernik vb. maddeler için de çözücü olarak kullanılır.
Örnek:
Organik Bileşikler
II. Bölüm
Fonksiyonel Gruplar – Karbonil Grupları
KETONLAR
Bitti 🙁