Kimyasal Tepkimelerde Enerji 2. Bölüm

DERS

AYT Kimya

Kimya 11

KONU

ÜNİTE IV

KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ

II. Bölüm

2.Bölüm: Oluşum Entalpisi (ΔHol)

Dersin Özellikleri:

  • Gerekli Bilgiler:
    • Derişim Birimleri
    • Kimyasal Hesaplamalar
  • Öğretmen:
    • Muzaffer KAYA

Anlatılacak Başlıklar*:

  • H ve ΔH Nedir?
  • Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
  • Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

* Konu anlatımı, örneklerle zenginleştirilmiştir.

H ve ΔH Nedir?

H ve ΔH Nedir?

  • H (Entalpi): Bir maddenin sahip olduğu toplam enerjidir.
    • Hesaplanamaz.
  • ΔH (Entalpi değişimi-Tepkime Isısı):
    • Maddelerin entalpilerindeki değişimdir.
    • Her tepkimenin bir ΔH değeri vardır.
    • ΔH değeri, tepkimenin endotermik ya da ekzotermik olduğunu anlamamıza yarar.

ΔH (Tepkime Isısı) Nasıl Hesaplanır?

  • Tepkime ısısını (ΔH) hesaplamanın 4 yolu vardır:
    1. Oluşum entalpisi ile
    2. Potansiyel enerji grafikleriyle
    3. Bağ enerjileri ile
    4. HESS Yasası ile

1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

Oluşum Entalpileri (ΔHol) Nedir?

  • Oluşum Entalpisi (ΔHol) : 1 mol bileşiğin elementlerinden oluşumu esnasında alınan ya da verilen enerjidir.
    • Oluşum ısısı veya molar oluşum ısısı da denir.
  • Standart Oluşum Entalpisi (ΔHool) : Standart koşullarda (1atm ve 25oC) hesaplanan oluşum entalpisidir.
  • Elementlerin, tabiattaki halleri ile oluşum ısıları sıfırdır. (O2(g), Fe(k), H2(g), Br2(k), I2(k) …)

Oluşum Isıları ile Tepkime Isısı Nasıl Hesaplanır?

ΔH = Ürünlerin toplam oluşum ısısıGirenlerin toplam oluşum ısısı

1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

Örnek:

MaddeStandart Oluşum Entalpisi (ΔHool)
A90
B30
C-40
D70

Yanda verilenlere göre;

A + 2B → 3C + D

tepkimesinin standart entalpisi (ΔHo) kaç

1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

Örnek:

MaddeStandart Oluşum Entalpisi (ΔHool)
CH4(g)-75
CO2(g)-400
H2O(g)-240

Yanda verilenlere göre;

CH4(g) + 2O2(g) → CO2(g) + 2H2O(g)

tepkimesinin standart entalpisi (ΔHo) kaçtır?

1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

Örnek:

MaddeStandart Oluşum Entalpisi (ΔHool)
A90
B30
D70

A + 2B → 3C + D      ΔHo = -80 kj/mol

Verilenlere göre; C maddesinin standart oluşum ısısı (ΔHool) kaçtır?

Tepkimesinden “Molar Oluşum Isısını” Bulma

  • Bileşiklerin (molar) oluşum ısıları bazen doğrudan değil oluşum tepkimeleri ile verilir.
  • Tepkimede:
    • bileşik 1 mol oluşuyorsa (katsayısı 1 ise) ve elementlerinden oluşuyorsa, o tepkimenin ΔH değeri, o bileşiğin molar oluşum ısısına eşittir.
  • 1 mol bileşiğin oluşum ısısına “molar oluşum ısısı” denir.

Örnek:

  • H2(g) + O2(g) H2O(s)      ΔHo = -240 kj/mol
  • N2(g) + 1/2O2(g) N2O(g)      ΔHo = 80 kj/mol
  • H2(g) + I2(k) 2HI(g)      ΔHo = -300 kj/mol

Verilenlere göre H2O(s), N2O(g) ve HI(g) bileşiklerinin molar oluşum ısılarını bulunuz?

1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

Örnek:

H2(g) + O2(g) H2O(g)      ΔHo = -290 kj/mol

2C(k) + 2O2(g) 2CO2(g)      ΔHo = -160 kj/mol

2C(k) + 3H2(g) C2H6(g)      ΔHo = -400 kj/mol

Verilenlere göre aşağıdaki tepkimenin tepkime ısısını (ΔH) hesaplayınız?

C2H6(g) + 7/2O2(g) → 2CO2(g) + 3H2O(g)

2. Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

  • Potansiyel enerji – T.K. grafiği ile tepkime ısı şöyle hesaplanır:

ΔH = EürünlerEgirenler

  • Bu grafikte:
    • Grafiğin başladığı yer girenlere aittir.
    • Grafiğin bittiği yer ürünlere aittir.
Tepkime Entalpileri Örnek

Yukarıda grafiği verilen tepkimenin tepkime ısısı:

ΔH = 74 – (-42) = 116kj/mol

2. Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama

Örnek:

Kimyasal-tepkimelerde-enerji-tepkime-ısısı-Örnek

Grafikte verilenlere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Tepkime endotermiktir.
B) Tepkime X + Y + 45 kJ K + 2L şeklinde
yazılabilir.
C) K + 2L X + Y tepkimesinin entalpi değişimi ΔH= -45 kJʼdür.
D) Yüksek sıcaklıkta ürünler daha kararlıdır.
E) Tepkime başladığında kendiliğinden devam eder.

Kimyasal Tepkimelerde Enerji

II. Bölüm
(Oluşum Entalpisi (ΔHol)

Bitti 🙁