Kimyasal Tepkimelerde Enerji → 2. Bölüm
İçindekiler
- 2.Bölüm: Oluşum Entalpisi (ΔHol)
- H ve ΔH Nedir?
- 1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- 1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- 1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- 1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- Tepkimesinden “Molar Oluşum Isısını” Bulma
- 1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- 2. Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- 2. Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
DERS
AYT Kimya
Kimya 11
KONU
ÜNİTE IV
KİMYASAL TEPKİMELERDE ENERJİ
II. Bölüm
2.Bölüm: Oluşum Entalpisi (ΔHol)
Dersin Özellikleri:
- Gerekli Bilgiler:
- Derişim Birimleri
- Kimyasal Hesaplamalar
- Öğretmen:
- Muzaffer KAYA
Anlatılacak Başlıklar*:
- H ve ΔH Nedir?
- Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
* Konu anlatımı, örneklerle zenginleştirilmiştir.
H ve ΔH Nedir?
H ve ΔH Nedir?
- H (Entalpi): Bir maddenin sahip olduğu toplam enerjidir.
- Hesaplanamaz.
- ΔH (Entalpi değişimi-Tepkime Isısı):
- Maddelerin entalpilerindeki değişimdir.
- Her tepkimenin bir ΔH değeri vardır.
- ΔH değeri, tepkimenin endotermik ya da ekzotermik olduğunu anlamamıza yarar.
ΔH (Tepkime Isısı) Nasıl Hesaplanır?
- Tepkime ısısını (ΔH) hesaplamanın 4 yolu vardır:
- Oluşum entalpisi ile
- Potansiyel enerji grafikleriyle
- Bağ enerjileri ile
- HESS Yasası ile
1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
Oluşum Entalpileri (ΔHol) Nedir?
- Oluşum Entalpisi (ΔHol) : 1 mol bileşiğin elementlerinden oluşumu esnasında alınan ya da verilen enerjidir.
- Oluşum ısısı veya molar oluşum ısısı da denir.
- Standart Oluşum Entalpisi (ΔHool) : Standart koşullarda (1atm ve 25oC) hesaplanan oluşum entalpisidir.
- Elementlerin, tabiattaki halleri ile oluşum ısıları sıfırdır. (O2(g), Fe(k), H2(g), Br2(k), I2(k) …)
Oluşum Isıları ile Tepkime Isısı Nasıl Hesaplanır?
ΔH = Ürünlerin toplam oluşum ısısı – Girenlerin toplam oluşum ısısı
1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
Örnek:
Madde | Standart Oluşum Entalpisi (ΔHool) |
---|---|
A | 90 |
B | –30 |
C | -40 |
D | 70 |
Yanda verilenlere göre;
A + 2B → 3C + D
tepkimesinin standart entalpisi (ΔHo) kaç
1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
Örnek:
Madde | Standart Oluşum Entalpisi (ΔHool) |
---|---|
CH4(g) | -75 |
CO2(g) | -400 |
H2O(g) | -240 |
Yanda verilenlere göre;
CH4(g) + 2O2(g) → CO2(g) + 2H2O(g)
tepkimesinin standart entalpisi (ΔHo) kaçtır?
1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
Örnek:
Madde | Standart Oluşum Entalpisi (ΔHool) |
---|---|
A | 90 |
B | –30 |
D | 70 |
A + 2B → 3C + D ΔHo = -80 kj/mol
Verilenlere göre; C maddesinin standart oluşum ısısı (ΔHool) kaçtır?
Tepkimesinden “Molar Oluşum Isısını” Bulma
- Bileşiklerin (molar) oluşum ısıları bazen doğrudan değil oluşum tepkimeleri ile verilir.
- Tepkimede:
- bileşik 1 mol oluşuyorsa (katsayısı 1 ise) ve elementlerinden oluşuyorsa, o tepkimenin ΔH değeri, o bileşiğin molar oluşum ısısına eşittir.
- 1 mol bileşiğin oluşum ısısına “molar oluşum ısısı” denir.
Örnek:
- H2(g) + O2(g) → H2O(s) ΔHo = -240 kj/mol
- N2(g) + 1/2O2(g) → N2O(g) ΔHo = 80 kj/mol
- H2(g) + I2(k) → 2HI(g) ΔHo = -300 kj/mol
Verilenlere göre H2O(s), N2O(g) ve HI(g) bileşiklerinin molar oluşum ısılarını bulunuz?
1. Oluşum Entalpileri İle Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
Örnek:
H2(g) + O2(g) → H2O(g) ΔHo = -290 kj/mol
2C(k) + 2O2(g) → 2CO2(g) ΔHo = -160 kj/mol
2C(k) + 3H2(g) → C2H6(g) ΔHo = -400 kj/mol
Verilenlere göre aşağıdaki tepkimenin tepkime ısısını (ΔH) hesaplayınız?
C2H6(g) + 7/2O2(g) → 2CO2(g) + 3H2O(g)
2. Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
- Potansiyel enerji – T.K. grafiği ile tepkime ısı şöyle hesaplanır:
ΔH = Eürünler – Egirenler
- Bu grafikte:
- Grafiğin başladığı yer girenlere aittir.
- Grafiğin bittiği yer ürünlere aittir.

Yukarıda grafiği verilen tepkimenin tepkime ısısı:
ΔH = 74 – (-42) = 116kj/mol
2. Potansiyel Enerji Grafikleri ile Tepkime Isısı (ΔH) Hesaplama
Örnek:

Grafikte verilenlere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Tepkime endotermiktir.
B) Tepkime X + Y + 45 kJ → K + 2L şeklinde
yazılabilir.
C) K + 2L → X + Y tepkimesinin entalpi değişimi ΔH= -45 kJʼdür.
D) Yüksek sıcaklıkta ürünler daha kararlıdır.
E) Tepkime başladığında kendiliğinden devam eder.

Kimyasal Tepkimelerde Enerji
II. Bölüm
(Oluşum Entalpisi (ΔHol)
Bitti 🙁