İçindekiler
4. Bölüm: Gaz Karışımları
Dersin Özellikleri:
- Seviye: Hiç Bilmeyenler İçin
- Gerekli Bilgiler:
- Mol Kavramı
- Kimyasal Tepkimeler
- Kimyasal Tepkimelerde Hesaplamalar
- Öğretmen:
- Muzaffer KAYA
Anlatılacak Başlıklar*:
- Gaz Karışımları
- Kısmi Basınç (Dalton Kısmi Basınçlar Kanunu)
- Su Üzerinde Gaz Toplanması
- Gazların Karıştırılması
* Konu anlatımı, örneklerle zenginleştirilmiştir.
Gaz Karışımları
Gaz Karışımları Nedir?
- Aynı kaba konulmuş gazlara gaz karışımı denir.
- Tabiattaki gazlar, genellikle gaz karışımları, halinde karşımıza çıkar.
- Mesela hava, LNG, LPG gibi gazlar, birer gaz karışımıdır.
Kısmi Basınç (Dalton Kısmi Basınçlar Kanunu)
- Bir gaz karışımındaki bir gazın tek başına yaptığı basınca o gazın kısmi basıncı denir.
- Kısmi basınç hesaplarken: Toplam basınç; karışımdaki gazlara, mol sayıları ile orantılı olarak paylaştırılır ya da aşağıdaki formül kullanılır.
Kısmi Basıncın Formülü
- Bir gaz karışımındaki X gazının kısmi basıncı (Px) şöyle hesaplanır:
- Formüldeki nx / nT ifadesi, X gazının mol kesridir, PT gaz karışımının toplam basıncıdır.
Gaz Karışımları
Örnek:
Yukarıdaki şekilde, kapalı ve sabit hacimli bir kap içinde; X, Y ve Z gazları vardır. Bu gazların mol sayıları sırasıyla 2, 1 ve 3 moldür; yaptıkları toplam basınç ise 18 atm’dir.
Buna göre, karışımdaki her bir gazın kısmi basıncını hesaplayınız.
Gaz Karışımları
Su Üzerinde Gaz Toplanması
Suyun Buhar Basıncı (PH2O)
- Bütün sıvılar gibi su da her sıcaklıkta buharlaşır ve her zaman bir buhar basıncı veya denge buhar basıncı vardır.
Suyun Üzerinde Gaz Toplama
- Bazı tepkimelerinde oluşan gazları, kaçırmadan tutmanın bir yolu, bu gazları su üzerinde toplamaktır.
Su üzerinde gaz toplama düzeneği – Başlangıç
Su üzerinde gaz toplama düzeneği – Sonuç
Su üzerindeki basınç = Pgaz + PH20
Su Üzerinde Gaz Toplanması
Örnek:
Yukarıdaki tepkime 27 oC’de gerçekleşmiş ve sonuçta, su üzerinde 820 mL oksijen gazı birikmiştir.
Su üzerindeki toplam basınç 408,5 mmHg olduğuna göre oluşan oksijen gazının kütlesini hesaplayınız. (27 oC sıcaklıkta suyun buhar basıncı PH2O = 28,5 mmHg, O: 16 g/mol)
Gazların Karıştırılması
- Sabit sıcaklıkta ve tepkime olmadan musluklar açılırsa, son basıncı (PT) şu formülle hesaplarız:
PT.VT = P1.V1 + P2.V2 + P3.V3
- VT = V1 + V2 + V3
Örnek:
Yukarıda, basınç ve hacim değerleri verilen kapların arasındaki M1 musluğu, sabit sıcaklıkta açılırsa, oluşan gaz karışımının toplam basıncı ne olur?
Örnek:
Yukarıdaki şekilde, basınç ve hacim değerleri verilen kapların arasında M1 musluğu vardır.
Buna göre musluk, sabit sıcaklıkta açıldığında, He ve N2 gazlarının kısmi basınçları ne olur?
Örnek:
(N: 14 g/mol, O: 16 g/mol, C: 12 g/mol)
Buna göre;
I) Piston sağa doğru hareket eder.
II) 1 numaralı bölmede basınç azalır.
III) 2 numaralı bölmede gaz yoğunluğu değişmez.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) II ve III
E) I, II ve III
Örnek:
Gazlar
IV. Bölüm
(Gaz Karışımları)
Bitti 🙁